Latihan Bahasa Melayu PT3 Siri 2

Latihan Bahasa Melayu PT3 Siri 2

Dalam penulisan hari ini, saya akan membincangkan kesalahan tatabahasa yang melibatkan ketinggalan penjodoh bilangna selepas sesetengah kata bilangan. Dalam bahasa Melayu, kata bilangan seperti dua, kedua-dua, beberapa dan berpuluh-puluh perlu disertai penjodoh bilangan jika kata nama konkrit menurutinya. Kata nama konkrit ialah kata nama yang dapat dilihat atau disentuh.

Contoh 1

Dua pelajar itu dihukum oleh guru disiplin. [Salah]

Dua orang pelajar itu dihukum oleh guru disiplin. [Betul]

(Dalam ayat di atas, kata bilangan ‘dua’ dituruti kata nama konkrit ‘pelajar’. Oleh itu, penjodoh bilangan perlu disisipkan di antara dua perkataan tersebut.)

Contoh 2

Kedua-dua pemuda itu diberkas polis kerana mengedarkan dadah. [Salah]

Kedua-dua orang  pemuda itu diberkas polis kerana mengedarkan dadah. [Betul]

Contoh 3

Beberapa jalan akan ditutup semasa perarakan itu diadakan. [Salah]

Beberapa batang jalan akan ditutup semasa perarakan itu diadakan. [Betul]

Contoh 4

Berpuluh-puluh surat ditulisnya untuk memohon jawatan tetapi tidak berjaya. [Salah]

Berpuluh-puluh pucuk surat ditulisnya untuk memohon jawatan tetapi  tidak berjaya [Betul]

Sekarang cubalah latihan yang berikut.

Latihan

Garisi kesalahan tatabahasa dalam setiap ayat yang berikut dan buat pembetulan di ruang yang disedikan.

1 Lima buku saya beli di kedai itu. ______________

2 Ketiga-tiga pelajar itu ponteng sekolah kelmarin. ______________

3 Beberapa buah epal dibelinya di gerai itu. _______________

4 Beratus-ratus penduduk kehilangan rumah mereka dalam bencana alam itu. _____________

5 Hanya enam pelajar lulus dalam ujian ini. _______________

6 Kelapan-lapan kambing ini akan disembelih. ____________

7 Beberapa novel sudah dibacanya dalam bulan ini. ________________

8 Beribu-ribu risalah tentang demam denggi dicetak untuk diedarkan kepada orang ramai.

Jawapan untuk Latihan Siri 1
1  Dia enggan ubah sikap buruknya. ___mengubah________
2 Jangan mengikut kelakuannya yang kurang sopan itu. ____ikut________
3 Mereka sudah siapkan kerja itu. _____menyiapkan________
4 Tolong membuka pintu itu. _____buka________
5 Lina belum jelaskan yuran kelab ini. _____menjelaskan________
6 Usah mengacuhkan sindirannya. ____acuhkan_______
7 Kami akan tonton wayang ini nanti. ___menonton______

8 Sila menulis nama anda di sini. _____tulis________

   _____________

Jawapn untuk hari ini:

Latihan

Garisi kesalahan tatabahasa dalam setiap ayat yang berikut dan buat pembetulan di ruang yang disedikan.

1 Lima buku saya beli di kedai itu. _Lima buah buku___

2 Ketiga-tiga pelajar itu ponteng sekolah kelmarin. Ketiga-tiga orang pelajar

3 Beberapa buah epal dibelinya di gerai itu. Beberapa biji buah epal

4 Beratus-ratus penduduk kehilangan rumah mereka dalam bencana alam itu. Beratus-ratus orang

   penduduk 

5 Hanya enam pelajar lulus dalam ujian ini. enam orang pelajar

6 Kelapan-lapan kambing ini akan disembelih. Kelapan-lapan ekor kambing

7 Beberapa novel sudah dibacanya dalam bulan ini. Beberapa buah novel

8 Beribu-ribu risalah tentang demam denggi dicetak untuk diedarkan kepada orang ramai.

   Beribu-ribu naskhah risalah

Latihan Bahasa Melayu PT3 Siri 1

Dalam PT3, untuk mata pelajaran Bahasa Melayu, pelajar dikehndaki mengenal pasti kesalahan tatabahasa, mengenal pasti kesalahan ejaan, menjawab soalan sintaksis dan peribahasa.

Dalam penulisan saya pada hari ini saya akan menumpukan kesalahan tatabahasa. Sebagai permulaan saya akan membincangkan kesalahan dari segi ketinggalan awalan meN (me, mem, men, meng, menge, meny) pada kata kerja transitif dalam ayat penyata dan penggunaan awalan meN dalam ayat perintah..

Dalam bahasa Melayu, kata kerja transitif dalam ayat penyata mestilah berawalan meN. Sebaliknya, dalam ayat perintah kata kerja transitif tidak boleh berawalan meN.

Contoh kesalahan 1
Lina cuci pakaian setiap hari. [Salah]
Lina mencuci pakaian setiap hari. [Betul]

Contoh kesalahan 2
Jangan membeli makanan kotor di tepi jalan. [Salah]
Jangan beli makanan kotor di tepi jalan. [Betul]

Contoh kesalahan 3
Sila mengambil senaskhah risalah ini. [Salah]
Sila ambil senaskhah risalah ini. [Betul]

Contoh kesalahan 4
Tolong mendapatkan saya sebuah kamus bahasa Melayu yang baik.[Salah]
Tolong dapatkan saya sebuah kamus bahasa Melayu yang baik. [Betul]

Contoh kesalahan 5
Usah menghiraukan ejekan lelaki itu. [Salah]
Usah hiraukan ejekan lelaki itu. [Betul]

Latihan
Garisi kesalahan tatabahasa dalam ayat-ayat yang berikut dan tulis pembetulan di ruang yang disediakan.
1  Dia enggan ubah sikap buruknya. ___________
2 Jangan mengikut kelakuannya yang kurang sopan itu. ____________
3 Mereka sudah siapkan kerja itu. _____________
4 Tolong membuka pintu itu. _____________
5 Lina belum jelaskan yuran kelab ini. _____________
6 Usah mengacuhkan sindirannya. ___________
7 Kami akan tonton wayang ini nanti. _________
8 Sila menulis nama anda di sini. _____________

Sekian untuk hari ini.

Golongan Kata dalam Bahasa Melayu

Menurut Tatabahasa Dewan, Edisi Keempat, semua perkataan dalam bahasa Melayu dapat digolongkan ke dalam empat kumpulan, iaitu Kata Nama (termasuk Kata Ganti Nama), Kata Kerja, Adjektif dan Kata Tugas.

Untuk hari ini, saya akan membincangkan kumpulan pertama, iaitu Kata Nama.

Kata Nama pula boleh dibahagikan kepada Kata Nama Am, Kata Nama Khas dan Kata Nama Terbitan.

Kata Nama Am ialah perkataan yang menamakan benda, orang, binatang dan tempat.

Contoh-contohnya termasuklah kereta (benda), askar (orang), badak (binatang) dan masjid (tempat)

Terdapat juga Kata Nama Am yang berupa benda abstrak. Contoh-contohnya ialah hari, umur, masa, tarikh, harga, nilai, tempoh, dan naluri.

Kata Nama Khas ialah perkataan yang menamakan benda, orang, binatang dan tempat yang khas. Contoh-contohnya ialah Proton Saga (benda), Hashim (orang), Sang Kancil (binatang) dan Menara Berkembar Petronas (tempat).

Bagi Kata Nama Terbitan pula, perkataan terdiri daripada perkataan yang terbentuk setelah mengalami pengimbuhan. Contoh-contohnya ialah makanan ('makan' + akhiran 'an'), pencuri ('curi + peN), kecantikan (cantik + ke_an), pencarian (cari + peN_an), dan pergaduhan (gaduh + per_an)

Latihan
Nyatakan jenis kata nama untuk perkataan yang bergaris dalam ayat-ayat yang berikut:
1 Rumah yang terletak di atas bukit itu besar. _________________
2 Pekedai itu mesra orangnya. ___________________
3 Hari ini hari Isnin. ________________
4 Banduan itu mencuba membolos dari penjara itu. ____________
5 Pelanggaran peraturan sekolah sering dilakukan oleh pelajar yang nakal. ____________
6 Broker itu menerima dalal daripada pembeli rumah itu. _____________
7 Pulau Pinang ialah negeri yang kecil. ______________
8 Pengemis itu meminta sedekah daripada orang ramai. ________________
9 Si Comel ialah kucing peliharan adikku. _________________
10 Krishnan mempunyai menantu yang baik kelakuannya. _____________

Kelewahan dalam penggunaan bahasa siri 1

Untuk pos hari ini, saya ingin membincangkan kelewahan penggunaan bahasa siri 1.

Kes 1: Penggunaan saling + kata gandaan
Contoh: Penduduk kampung itu saling tolong-menolong dalam kehidupan mereka. [salah]
Penduduk kampung itu saling menolong dalam kehidupan mereka. [betul]
Penduduk kampung itu tolong-menolong dalam kehidupan mereka. [betul]
Penghuraian: Kata gandaan 'tolong-menolong' bermakna 'saling menolong'. Oleh itu, jika kita menulis 'saling tolong-menolong', ini bersamaan dengan 'saling saling menolong'. Kelewahan wujud dalam hal ini kerana 'saling' sudah digunakan dua kali.

Kes 2: Penggunaan kata gandaan + antara satu dengan yang lain
Contoh: Mereka tolong-menolong antara sama dengan yang lain. [salah]
Mereka tolong-menolong. [betul]
Mereka menolong antara satu dengan yang lain. [betul]
Penghuraian: Kata gandaan 'tolong-menolong' juga boleh diganti oleh 'menolong antara satu dengan yang lain'. Oleh hal yang demikian, jikalau kita menulis 'tolong-menolong antara satu dengan yang lain', kita sebenarnya bermaksud 'menolong antara satu dengan yang lain antara satu dengan yang lain' sehinggalah kelewahan berlaku.

Kata bilangan 'para' hanya untuk orang dewasa yang dihormati

laDalam bahasa Melayu, kata bilangan 'para' hanya digunakan untuk orang dewasa yang dihormati . Lihat kesalahan penggunaan perkataan ini dalam ayat-ayat yang berikut dan pembetulannya.

1 a) Para kanak-kanak suka makan gula-gula kerana manis rasanya. [salah]
b) Semua kanak-kanak suka makan gula-gula kerana manis rasanya. [betul]
Penghuraian: Dalam ayat 1 a, kanak-kanak ialah budak yang belum dewasa. Oleh itu, 'para' tidak boleh mendahului 'kanak-kanak'.

2 a) Para banduan dikehendaki bekerja selama tiga jam sehari. [salah]
b) Semua banduan dikehendaki bekerja selama tiga jam sehari. [betul]
Penghuraian: Banduan ialah pesalah yang dikurung di penjara. Mereka telah melakukan jenayah dan tidak dihormati anggota masyarakat. Oleh itu, 'para' tidak boleh digunakan di hadapan 'banduan' sebagai kata kilangannya.

Ketinggalan penjodoh bilangan selepas kata bilangan

Dalam bahasa Melayu, sesetengah kata bilangan perlu dituruti penjodoh bilangan. Di bawah ini ditunjukkan kesalahan pengguna bahasa Melayu khasnya pihak akhbar tempatan yang tidak menggunakan penjodoh bilangan untuk kata bilangan yang berikut:

1 dua (tiga, sepuluh, seratus, sejuta dan sebagainya)
Dua penumpang yang cedera parah telah dikejarkan ke hospital, [salah]
Dua orang penumpang yang cedera telah dikejarkan ke hospital. [betul]

2 kedua-dua (ketiga-tiga, kelapan-lapan dan sebagainya)
Kedua-dua pemuda yang disyaki mengedarkan dadah itu telah diberkas oleh polis. [salah]
Kedua-dua orang pemuda yang disyaki mengedarkan dadah itu telah diberkas oleh polis. [betul]

3 berpuluh-puluh [beratus-ratus, beribu-ribu, berjuta-juta]
Berpuluh-puluh buah rumah dijilat api apabila kebakaran berlaku di kampung itu. [salah]
Berpuluh-puluh buah rumah dijilat api apabila kebakaran berlaku di kampung itu. [betul]

4 beberapa
Beberapa penduduk mendatangi rumah ketua kampung untuk mengadukan hal itu. [salah]
Beberapa orang penduduk mendatangi rumah ketua kampung untuk mengadukan hal itu. [betul]

Yang berikut ialah bukti pihak akhbar tidak menggunakan penjodoh bilangan dalam laporan berita:

1 40 kanak-kanak sertai perkhemahan [daripada sebuah akhbar tempatan]
Sepatutnya: 40 orang kanak-kanak menyertai perkhemaham.

2 Dua remaja mohon biaya pembedahan tulang belakang [daripada sebuah akhbar tempatan]
Sepatutunya: Dua orang remaja memohon (orang ramai) membiayai pembedahan tulang belakang.

3 Selain Mohd Rifaat, tiga pelajar lain turut menerima anugerah masing-masing. [daripada akhbar tempatan]
Septutunya:Selain Mohd Rifaat, tiga orang pelajar yang lain turut menerima anugerah
masing-masing.

Setiap hari, semasa saya membaca akhbar berbahasa Melayu, saya mendapati bahawa ketinggalan penjodoh bilangan khasnya selepas kata bilangan tentu seperti dua, tiga dan sebagainya dapat dikesan. Saya berharap agar pihak akhbar dapat menggunakan bahasa yang gramatis kerana para pelajar yang membaca berita berkenaan akan terpengaruh lalu membuat kesalahan yang sama.

Kata kerja tak transitif yang perlu disertai awalan meN

Dalam bahasa Melayu, terdapat sesetengah kata kerja tak transitif yang perlu disertai awalam meN. Di sini akan saya bincangkan empat daripadanya.

1 melompat
Perkataan ini perlu didahului awalan meN supaya betul.
a) Adik suka lompat di atas lantai. [salah]
Adik suka melompat di atas lantai. [betul]
b) Jangan lompat di sana sini kerana lantainya licin. [salah]
Jangan melompat di sana sini kerana lantainya licin. [betul]

2 menari
Kata di atas juga perlu disertai awalan meN.
a) Kakak suka tari pada masa lapangnya. [salah]
Kakak suka menari pada masa lapangnya. [betul]
b) Jangan tari di atas lantai yang licin ini. [salah]
Jangan menari di atas lantai yang licin ini. [betul]

3 membazir
Kata kerja tak transitif di atas akan dianggap betul jika didahului awalan meN.
a) Jangan bazir semasa menggunakan air. [salah]
Jangan membazir semasa menggunakan air. [betul]
b) Adik suka bazir semasa menggunakan kertas. [salah]
Adik suka membazir semasa menggunakan kertas. [betul]

4 menangis
Kata 'menangis' tidak betul jika tidak disertai awalan meN.
a) 'Usah tangis lagi, adik," kata Ali kepada adiknya. [salah]
'Usah menangis algi, adik," kata Ali kepada adiknya. [betul]
b) Aminah suka tangis apabila mengenangi arwah ibunya. [salah]
Aminah suka menangis apabila mengenangi arwah ibunya. [betul]

Yang berikut ialah jawapan untuk Latihan 4

Latihan 4 [Jawapan]
Isikan kata 'pinjam' atau kata berimbuhan yang melibatkan 'pinjam' ke dalam tempat-tempat kosong di bawah ini:
1 Kamera itu akan saya __pinjamkan______ kepada adikku.
2 Novel ini saya __pinjam____ daripada Azman.
3 Zamri ___dipinjami_________ kawannya dua ringgit untuk membeli makanan di kantin.
4 __Peminjaman_____ alat perakam video itu akan saya lakukan secepat mungkin.
5 Buku ceritaku __dipinjam___ oleh anak jiran kelmarin.
6 Basikalku ___dipinjamkan____ oleh abang kepada kawannya.
7 Saya akan __meminjami____ Ali buku nota Sains kerana dia tidak hadir ke sekolah kelmarin.
8 Hassan akan saya __pinjami____ kamera ini supaya dia dapat mengambil gambar untuk projeknya.
9 Beg ini akan saya ___pinjamkan___ kepada Hasnah.
10 Johari __meminjam____ basikal daripada kawannya.